Darowizny są popularnym sposobem przekazywania majątku między osobami, ale często wiążą się z obowiązkami podatkowymi. Warto wiedzieć, jak urząd skarbowy sprawdza darowizny, a także, kiedy należy o tym poinformować US. To ważne dla uniknięcia potencjalnych problemów. Niniejszy poradnik wyjaśnia, co należy wiedzieć o darowiznach i ich kontroli przez urząd skarbowy.
Co to jest darowizna?
Darowizna to przekazanie majątku (np. pieniędzy, nieruchomości, akcji) przez jedną osobę innemu podmiotowi bez oczekiwania w zamian równowartości. W Polsce darowizny między najbliższymi krewnymi są zwolnione z podatku, jednak w innych przypadkach mogą podlegać opodatkowaniu. Trzeba dokładnie sprawdzić, kiedy jest się zwolnionym z tego obowiązku, by nie zapłacić ew. kary finansowej. Stopień pokrewieństwa decyduje, czy darowizna jest zwolniona z podatku.
Jak zgłosić darowiznę?
Sprawdźmy, co mówią na ten temat przepisy polskiego prawa. Darowiznę należy zgłosić do danego urzędu skarbowego (właściwego dla miejsca zamieszkania i rozliczania podatków), wypełniając odpowiedni formularz (np. SD-Z2 dla darowizn między osobami bliskimi). Zgłoszenie powinno nastąpić w terminie określonym przez prawo, zwykle jest to 6 miesięcy od daty otrzymania darowizny.
Kto nie musi zgłaszać darowizny?
Osoba, która:
- otrzymała majątek na podstawie umowy darowizny,
- dostała majątek na podstawie zniesienia współwłasności, którą zawarto w obecności notariusza,
- odziedziczyła majątek, którego wartość to maks. 36 120 zł. Pod uwagę brany jest majątek otrzymany w ciągu 5 lat od jednej osoby.
Kiedy należy zgłosić darowiznę?
Zgłoszenie darowizny jest obowiązkowe, gdy jej wartość przekracza określone w prawie kwoty wolne od podatku. W przypadku darowizn między osobami bliskimi, kwota ta jest znacznie wyższa niż w relacjach z osobami trzecimi.
I grupa podatkowa. Na przykład rodzice oraz dzieci należą do pierwszej grupy podatkowej – bez względu na wysokość darowizny. W przypadku darowizny od rodziców można uniknąć podatku, ale trzeba dopełnić niezbędnych formalności. Jednak kwotę powyżej 9637 trzeba zgłosić do Urzędu Skarbowego.
II grupa podatkowa. W drugiej grupie podatkowej kwota wolna od podatku jest niższa. Należą do nich:
rodzeństwo rodziców,
małżonkowie rodzeństwa,
zstępni rodzeństwa,
rodzeństwo małżonków,
małżonkowie rodzeństwa małżonków,
małżonka pasierbów.
Jak urząd skarbowy sprawdza darowizny?
Analiza zgłoszeń. Urząd skarbowy analizuje złożone deklaracje podatkowe oraz zgłoszenia darowizn.
Kontrola transakcji bankowych. Urząd ma prawo do weryfikacji ruchów na kontach bankowych, co pozwala na identyfikację niestandardowych wpłat czy przelewów.
Weryfikacja źródeł finansowych. Urzędnicy mogą sprawdzić, skąd pochodziły środki na darowiznę, szczególnie jeśli ich wartość jest wysoka.
Współpraca z innymi instytucjami. Urząd skarbowy może współpracować z innymi organami, np. z ZUS czy KRUS, w celu pełniejszego zrozumienia sytuacji finansowej podatnika.
Jakie są kary za niezgłoszenie darowizny?
Nieprzestrzeganie obowiązku zgłoszenia darowizny lub ukrywanie jej przed urzędem skarbowym może prowadzić do sankcji. Kary finansowe obejmują przede wszystkim naliczenie zaległego podatku wraz z odsetkami oraz możliwość nałożenia kar administracyjnych. W skrajnych przypadkach, w przypadku uchylania się od opodatkowania, sprawy mogą trafić do sądu.
Kilka słów podsumowania
Darowizny są częścią obrotu prawnego, lecz wiążą się z koniecznością zgłoszenia ich urzędowi skarbowemu i potencjalnym opodatkowaniem. Zrozumienie procedur i przestrzeganie przepisów jest kluczowe dla uniknięcia problemów z urzędem skarbowym. Regularna kontrola i weryfikacja darowizn przez urzędy skarbowe mają na celu zapobieganie unikaniu opodatkowania i zapewnienie, że wszyscy podatnicy wnoszą sprawiedliwy wkład do budżetu państwa.
fot. chillla70 / Pixabay